Kan Nederland af van de gascontracten met het buitenland?
Morgen (januari 2018 debatteert de Tweede Kamer over het aardgas en de aardbevingen in Groningen.
Volgens het Staatstoezicht op de Mijnen is het code rood in de provincie.
Dat wil zeggen dat de gasproductie flink omlaag moet.
Complicatie is dat Nederland ook gas levert aan buurlanden. Het afgelopen jaar was dat 27 miljard kubieke
meter gas aan Duitsland, Frankrijk en België.
De verplichtingen van die leveringen lopen nog tot 2030.
Samenstelling
"Code rood in Groningen? Dat zegt mij niet direct iets", zegt Bérénice Crabs, secretaris-generaal van Synergrid,
de Belgische variant van de Gasunie. "Ik vermoed wel dat dat een dringende zaak is."
"Maar geen levering van Nederlands gas zou voor ons betekenen dat wij het koud gaan hebben in de winter.
Dat treft dan 1,6 miljoen Belgische aansluitingen. Dus ik zou zeggen, denk daar ook aan", zegt Crabs.
Alle alternatieve leveranciers van gas, zoals Rusland, Noorwegen of Qatar, leveren
hoogcalorisch gas, dat een
andere samenstelling heeft dan het laagcalorische gas uit Nederland, dat een hogere concentratie aan stikstof
heeft. Als België dat gas wil gebruiken in de bestaande leidingen, moet eerst het Belgische gasnet aangepast worden.
Die omschakeling duurt in ieder geval nog tot 2030, de kosten worden geschat op 700 miljoen euro.
Nederland kan niet van de buitenlandse verplichtingen af vanwege de centrale Europese markt.
Dat betekent dat een inwoner uit Antwerpen net zoveel recht heeft op Nederlands gas als een
Amsterdammer. Als Nederland besluit de export op te schorten en alleen nog aan de eigen markt
te leveren, trekt Nederland de eigen bevolking voor en dat is tegen de regels van de EU.
Het Groningse Gasterra is een groothandel in gas. Zij kopen gas in en verkopen gas. "We kopen gas uit
Groningen en gas uit het buitenland. Dat verkopen we aan binnen- en buitenlandse klanten", zegt Annie Krist,
directeur van Gasterra.
Krist kan zich voorstellen dat veel politici van de buitenlandse verplichtingen af willen, maar dat is volgens
haar voorlopig geen optie. "We moeten ons realiseren dat gasgebruikers in het buitenland nog niet zonder
het laagcalorisch gas kunnen. In de buurlanden hebben ze dat gas gewoon nog nodig. Anders zet je daar
mensen in de kou."
Inspanning
Er zijn drie mogelijkheden, zegt Krist, maar die zullen pas op de langere termijn effect hebben. "We moeten
minder gas gaan gebruiken. We moeten installaties geschikt maken voor hoogcalorisch gas en dan moeten
we meer hoogcalorisch gas importeren. Maar dat vergt een enorme inspanning, dus dat is nog wel even gaande."
"We leven in één Europa. Je kunt niet zeggen dat de een meer recht heeft dan anderen. Dat zal ook hier gelden. Er is dan sprake van schaarste en dan moeten we kijken hoe we die schaarste gaan verdelen. Met andere woorden hoe we de pijn gaan verdelen. Er zijn nu eenmaal in het buitenland net zo veel mensen afhankelijk van dat gas als in Nederland. En ze betalen er dezelfde prijs voor."